نگاهی به آیین سیزده در بین شهسواری ها
به گزارش لذت سفر سیزده به در بعنوان جشن بدرقه نوروز مجموعه ای از آداب نوروزی مانند تدارك غذا و رفتن به دشت، گره زدن سبزی، بازی ها دیدار مجدد خانواده، در كنار هم بودن و شادی كردن است.
به گزارش لذت سفر به نقل از مهر، رقیه محمد یاری و شهرزاد دوستی از كارشناسان ارشد پژوهش علوم اجتماعی در مقاله ای با عنوان تجلی مفاهیم والای همدلی و هم اندیشی در آیین های نوروزی به مبحث سیزده به در در شهرستان شهسوار اشاره كرده و نوشته اند:
در فرهنگ اساطیر برای مراسم سیزده به در معانی تمثیلی آورده شده است همچون شادی و خنده در این روز به مفهوم فروریختن ادیشه های تیره و پلیدی، روبوسی نماد آشتی و به منزله تزكیه، خوردن غذا در دشت، به آب افكندن سبزه های تازه رسته، نشانه دادن هدیه به ایزد آب، ایزد بانو ناهید و گره زدن سبزه برای باز شدن بخت و تمثیلی از رسم بازی هم یادآور كشمكش ایزد باران و دیو خشكسالی است.
شاید سیزده به در به اندازه جشن نوروز قدمت داشته باشد اما متاسفانه منابع تاریخی در اینباره به ندرت وجود دارند و اگر هم وجود داشته باشند شناخت دقیقی به دست نمی دهند. آنچه روشن است پیوند مستقیم این آیین با جشن نوروز یا اعتدال بهاری است. شاید بنابراین است كه بعد از گذشت قرن ها، هنوز این رسم پابرجا می باشد. چونكه انسان بدون طبیعت معنا و مفقهوم زندگی را از دست می دهد. این رسم به انسان امروز یادآور می شود كه به هر علت حتی اگر نداند یا نخواهد كه بداند بازهم روز كشت و كار را گرامی می دارد و به طبیعت می رود تا برای زمین آرزوی سالی خوش و پرباران كند. این روز، روز گرامی داشت طبیعت، پیوند انسان با طبیعت و در واقع جشن طبیعت است.
ویژگی های این جشن عبارت از گردهم آمدن، هم سفره شدن، برگزاری برخی آداب و مراسم مثل گره زدن سبزه و طبخ غذاهای ویژه است. تقریباً در همه جای این سرزمین در این روز یك سور همگانی و جمعی ایجاد می شود همه برای رفتن به دامان طبیعت آماده می شوند و تدارك می بینند.
در شهسوار روز سیزده به در از بامداد زود زن ها آغاز به پختن غذای ظهر می كردند. به نهار مثل شام شب عید رنگین بود. برنج را آبكش می كردند و كشمش و مرغ و خروس را می پختند و لای پلو می گذاشتند. وقتی زن ها مشغول تهیه غذا می شدند مردها تب كشنی بازی می كردند. اهالی حدود ساعت ده تا یازده بامداد به صحرا می رفتند و جایی برای نشستن انتخاب می كردند سپس همه افراد قالی، گلیم یا حصیر را در بیابان و یا گوشه باغات روی سبزه ها یا كنار رودخانه پهن میكردند و می نشستند و ناهار را در آنجا می خوردند.
گاهی هم دو سه خانواده دسته جمعی غذا می خوردند و پس از ظهر دوره گردها همچون حاجی فیروز می آمد. وی با آوازخوانی و حركات موزون خانواده ها را شاد می كرد. پس از صرف چای، كاهو و سركه می خوردند و تا ساعت سه یا چهار در آن محل می ماندند. سپس اسباب و اثاثیه خویش را برای بازگشت به خانه جمع می كردند و سبزه عید را به رودخانه و نهر می انداختند و دخترها هفت یا سه سنگ به رودخانه می انداختند. در این روز برای هر یك از افراد منزل نفری یك تخم مرغ می پختند. پس از بازگشت به منزل اثاثیه را در منزل می گذاشتند و به محلی كه سبزه میدان گفته می شد می رفتند. ضمن خرید وسایل و گردش روی چمن ها كه پر از گل نرگس بود، می نشستند.
امسال با وجود شیوع بیماری كرونا این آیین برخلاف سالهای گذشته برگزار نمی گردد تا همگی در خانه های خود و یا در حیاط خانه این روز را گرامی بدارند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب