در گردهمایی باستان شناسان جوان مطرح شد
لطمه دیرینه شناسی ایران از کرونا و تحریم
رئیس پژوهشکده دیرینه شناسی از لطمه های زیادی که دیرینه شناسی ایران از ویروس کرونا و تحریم متحمل شده است، سخن گفت.
به گزارش لذت سفر به نقل از ایسنا، محمد مرتضایی در گردهمایی باستان شناسان جوان اظهار داشت: در روزگاری که همه گیری کووید- 19 نزدیک به سه سال است زندگی بشر را در کره خاکی دستخوش تغییرات عمده ای کرده و هر روز سویه های جدیدی از این بیماری در گوشه ای از جهان سر برافراشته و به سرعت عالمگیر می شود، ناپایداری دنیا و اهمیت درک زندگی بیشتر خودرا نمایان می سازد. متأسفانه مطالعات دیرینه شناسی در سالیان اخیر نیز متأثر از این بیماری، لطمات زیادی در ایران و جهان خورده و محدودیت های سفر امکان انجام پروژه های میدانی را به حداقل کاهش داده است.
او اضافه کرد: هر چند نقش کمبود اعتبارات پژوهشی به سبب تحریم ها دست کمی از بیماری کووید نداشته، تمام شرایط شامل اجتماعی و سیاسی و بین المللی دست به دست هم داده و منجر به محدودیت هایی برای انجام مطالعات دیرینه شناسی شده است.
این عتیقه شناس در ادامه اظهار داشت: نزدیک به ۲۰ سال از برگزاری نخستین همایش که به همت دوست و همکار گرامی دکتر حمید فهیمی بنیان گذاشته شد، می گذرد و این همایش در طول این سال ها پیشرفت های بسیار مهمی در حوزه معرفی ظرفیت های دیرینه شناسی ایران و به ویژه باستان شناسان جوان ایران به جامعه علمی ایران و جهان داشته و جای بسی مباهات است که امروز دیرینه شناسی ایران و به ویژه نسل جوان آن با بهره بردن از دانش روز جهانی توانسته پا به پای دیرینه شناسی در جهان پیشرفت کند و جایگاهی مهم در عرصه جهانی و منطقه ای داشته باشد.
رئیس پژوهشکده دیرینه شناسی افزود: به هر روی همایش باستان شناسان جوان با ایده ای بکر پا به عرصه وجود گذاشت و همانگونه که از نام آن نیز پیداست، عرصه ای برای ارائه پژوهش های جوانانی است که کمتر امکان عرضه دارند.
وی در ادامه به سه نگاهی که دیرینه شناسی ایران در آینده باید آنرا به جد پیگیری کنند و سرلوحه کارهای خود قرار دهند، اشاره نمود و اضافه کرد: نخست اینکه برنامه ریزی و اجرای پژوهش های هدفمند و پرسش محور در کشور متأسفانه در یکی دو دهه اخیر به سبب مشکلات مالی این بخش مهم از دیرینه شناسی ایران که نقش بسیار مهمی در پر کردن خلاء های مطالعاتی دیرینه شناسی داشته و کمتر به آن پرداخته شده و باتوجه به نقش و جایگاه آن در مطالعات دیرینه شناسی ایران لزوم پرداختن به آن در سرلوحه برنامه ریزان دیرینه شناسی ایران باید قرار گیرد.
این عتیقه شناس دومین مورد را انجام برنامه های بررسی و شناسایی بمنظور تکمیل نقشه دیرینه شناسی ایران باتوجه به اسناد بالادستی و تاکید بالاترین مرجع قانون گذاری کشور، یعنی مجلس شورای اسلامی و واگذاری آن بعنوان یک تکلیف قانونی به میراث فرهنگی کشور باتوجه به توسعه و گسترش فعالیت عمرانی و لزوم پرداختن به نقشه دیرینه شناسی کشور بمنظور حفظ آثار تاریخی فرهنگی کشور و صیانت آنها در مقابل اجرای طرح های عمرانی و توسعه ای کشور برشمرد.
مرتضایی به چاپ و انتشار نتایج پژوهش های دیرینه شناسی در کشور اشاره نمود و اضافه کرد: باتوجه به اینکه سالانه بطور متوسط حدود ۱۲۰ برنامه بررسی و شناسایی، گمانه زنی بمنظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و گمانه زنی بمنظور لایه نگاری و کاوش در کشور انجام می شود، ولی متأسفانه خروجی این برنامه ما نسبت به حجم آن بسیار ناچیز است. باتوجه به نقش و جایگاه این بخش در آگاهی رسانی به جامعه مخاطب لزوم توجه ویژه به آن لازم و لازم است.
رئیس پژوهشکده دیرینه شناسی اظهار داشت: بعنوان چهارمین مورد لزوم توجه به امر آموزش و بروزرسانی سرفصل دروس دیرینه شناسی همگام با پیشرفت های روز دنیا و بهره مندی از مطالعات میان رشته ای در دیرینه شناسی امری است که باید در بخش آموزش دیرینه شناسی ایران توجه ویژه ای به آن شود.
مرتضایی در این گردهمایی از استادان دیرینه شناسی ایران که در چند ماه اخیر آسمانی شده اند همچون رضا مستوفی فرد و حمید خطیب شهیدی یاد کرد.
بنا بر گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، علی دارابی ـ قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و معاون میراث فرهنگی کشور ـ نیز در همایش باستان شناسان جوان، در اهمیت علم دیرینه شناسی سخنانی را بیان کرد و در ادامه اظهار داشت: وقوع انقلاب اسلامی و تغییر در روابط یکی از عرصه هایی را که به شدت مورد تأثیر قرار داد عرصه علمی دیرینه شناسی بود. پس از قطع وابستگی فرهنگی، جامعه دیرینه شناسی ایران در چند دهه فعالیت، جزو گروههای سرآمد علمی کشور شد که تحقق شعار بی نیازی و قطع وابستگی به خارج از کشور را به اثبات رساند.
او اضافه کرد: وابسته نبودن به مفهوم تمایل نداشتن جامعه فرهنگی و دیرینه شناسی کشور به ارتباط و کار مشترک با گروههای علمی خارجی نیست، بلکه آنچه تغییر کرده بی نیازی مبنایی است. در عین اینکه می دانیم رشد و معرفی یافته های این حوزه و قرارگیری آن در چرخه دانش، ارتباطات زمینه ای و دوطرفه ای با جوامع علمی خارج از کشور را طلب می کند.
دارابی همین طور بیان کرد: در این دهه از خوداتکایی جامعه عتیقه شناس کشور، از استادان، متخصصان، خصوصاً جوانان اندیشمند این حوزه انتظار می رود دایره گسترش گرایش های میان دانشی حوزه دیرینه شناسی را در لبه مرزهای دانش این حوزه بر پایه مواد فرهنگی موجود در این سرزمین رقم بزنند و با عبور از رویکرد محض در دیرینه شناسی و اتخاذ رویکرد کاربردی، پیوند مؤثرتری بین تلاش و دستاورهای این رشته و نیازهای جامعه امروز در شناخت و بهره گیری از منابع فرهنگی اش و استواری بنیان های اجتماعی اش ایجاد کنند.
معاون میراث فرهنگی اشاره کرد: بر خلاف سده گذشته و در ادامه مسیر چند دهه اخیر، نوع رابطه جامعه دیرینه شناسی با دنیای پیرامونش تغییر کند و از تأثیر پذیری جهانی به سمت تأثیرگذاری خصوصاً در سطح منطقه و در میان کشورهای حوزه فرهنگی ایران تغییر یابد و همگام با حوزه های پیش رو در عرصه فناوری، از تکنولوژی های روز در خدمت شناختِ هدفمند، بهره گیری کند تا ضرورت ها و نیازهای حفاظتی آثار و یافته ها به حداقل برسد.
دارابی همین طور بیان کرد: امیدواریم حضور و هم افزایی مؤثر نهادهای علمی و دانشگاهی در کنار پژوهشگاه میراث فرهنگی بتواند ایران را به پایگاه علمی دیرینه شناسی منطقه تبدیل کند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب