سیری در آثار ملموس و ناملموس خراسان،

همه چیز درباره آیین ازدواج کردهای کرمانج

همه چیز درباره آیین ازدواج کردهای کرمانج

لذت سفر: خراسان رضوی ایران کشوری پهناور با فرهنگی متنوع و غنی است که همین خاصیت ها شناخت آنرا هم برای مردم ایران و دیگر کشورها جذاب تر می کند. آنچه در نظر بسیاری میراث فرهنگی ایران را تشکیل می دهد، آثار به جا مانده از گذشتگان ماست که بخش مادی میراث فرهنگی را تشکیل می دهد و میراث فرهنگی ناملموس، آداب و رسوم، مراسم، مهارت ها، دانش محلی، گویش، اشعار و... است که بخش میراث معنوی را شامل می شود.



گلی شادکام، پژوهشگر زبان و فرهنگ کردی کرمانجی خراسان، به معرفی آیین های مراسم عروسی کردهای خراسان پرداخت و اظهار نمود: برای کردهای خراسان جشن عروسی تنها یک جشن شادی بخش نیست بلکه مراسمی است که طی آن با همیاری و همکاری یکدیگر پایه های تعاملات اجتماعی مستحکم شده و بر انسجام و همبستگی اجتماعی افزوده می ‏شود.

وی افزود: آیین ها و جشن های ازدواج از مهم ترین و شادی ‏بخش ‏ترین مراسم در بین هر قوم و ملتی است. این جشن‏ ها آغازگر زندگی مشترک و نشانی از پیمان مقدس زناشویی و تشکیل خانواده میان یک زن و مرد است که با حضور بستگان و دوستان شکوه و شادی بسیاری به همراه دارد. در فرهنگ کردهای خراسان جشن عروسی مهم ‏ترین جشن زندگی یک فرد است که با شکوه و شادی بسیاری برگزار می ‏شود.

این پژوهشگر گویش و فرهنگ کردی کرمانجی افزود: در زبان کردی کرمانجی خراسان «زوهجین، zavejin» یعنی ازدواج کردن، «داوه، dâwat» جشن عروسی، «بووک، buk» و عروس «زاوا، zâvâ» داماد خوانده می‏ شود.



شادکام اشاره کرد: جشن عروسی از ابتدا تا اختتام دارای مراحل گوناگونی است که شامل نشان کردن، خواستگاری، قند شکستن، خرید عروسی، عیدی بردن، حنابندان، عروس برون و پاتختی می شود. همین طور گفته می شود که کردها بیشتر درون فامیلی و درون گروهی ازدواج می کنند.

وی اشاره کرد: در بین کردهای خراسان زمانی که پسری به سن ازدواج می ‏رسد، خانواده ‏ها تلاش می ‏کنند تا از میان بستگان، آشنایان و هم محله‏ های خود دختر مناسبی را برای او نشان کنند. تعدادی از این ازدواج ‏ها بصورت توافقی میان خانواده ‏ها از سنین کودکی فرزندان برنامه ریزی می ‏شود که در بین عشایر شایع ‏تر است. امروز جوانان بیشتر تلاش دارند همسر مورد نظرشان را خود انتخاب کنند.

تهیه جهیزیه بر عهده داماد است

این پژوهشگر زبان و فرهنگ کردی کرمانجی خراسان اضافه کرد: بعد از مراسم خواستگاری و توافق بر سر مسائل مربوط به جهیزیه و مهریه مراسم قندشکستن برگزار می ‏شود. در بین کردهای خراسان بطور سنتی جهیزیه بر عهده پسر است. هر چند در بین خانواده ‏های شهرنشین شده، تهیه جهیزیه بطور مشارکتی رایج شده اما همچنان در بین عشایر کرد خراسان تهیه جهیزیه بر عهده داماد است.

شادکام عنوان کرد: در مراسم قند شکستن که به صورتی اعلام نامزدی دختر و پسر است، یکی از بزرگان فامیل که باید مردی خوشنام و محترم باشد، خود دارای ازدواج موفقی بوده و علاوه بر آن ۲ زنه و زن مرده نیز نباشد، با اجازه دیگر بزرگان مجلس ۲ کله قند را برداشته و به نشانه شادکامی و خوشبختی عروس و داماد بر هم زده و نامزدی دختر و پسر را به این وسیله اعلام می‏ کند؛ در آخر قطعات قند را به نشانه شگون میان مهمانان تقسیم می کنند.



وی اشاره کرد: جشن عروسی در بین کردهای خراسان مفصل برگزار می ‏شود. در گذشته مراسم عروسی سه تا هفت شب(جشن) به طول می انجامید و در آن انواع رقص ‏ها، موسیقی، برنامه ‏های سرگرمیک ننده، مسابقه کشتی و اسب دوانی برگزار می ‏شده است. امروز اما به سبب گرانی هزینه‏ ها و مشغله بسیار مدت زمان جشن‏ ها به نیم روز و یا حداکثر یک شبانه روز کم شده است. برگزای جشن ‏ها به شکل سنتی خصوصاً در بین عشایر، روستانشیان و تعدادی از شهرنشیان هنوز هم بسیار رایج است.

موسیقی و رقص کردی از برنامه های اصلی عروسی کردها است

این پژوهشگر گویش و فرهنگ کردی کرمانجی خراسان اظهار نمود: برگزاری جشن عروسی سنتی با همیاری جوانان فامیل و بستگان درجه یک انجام می‏ گیرد و همه به صورتی در آن سهیم هستند. برنامه محوری عروسی کردهای خراسان، موسیقی و رقص کردی است که از نخستین دقایق جشن تا اختتام به شکل پی در پی ادامه دارد.

شادکام افزود: این جشن ‏ها با پوشش رنگارنگ سنتی زنان کرمانج جلوه زیبایی به خود می‏ گیرد. در جشن عروسی کردهای خراسان خانواده ‏ها همه در یک مکان گرد هم آمده و به جشن و پایکوبی می ‏پردازند. برمبنای باورها جشن عروسی باید در روز اجرا شود که همچنان میان عشایر رایج است اما هم اکنون در بعضی روستاها و شهرها جشن‏ های عروسی در شب نیز برگزار می ‏شود.



برگزاری عروسی به دور از تجمل از خاصیت های کردهای کرمانج است

وی درباب خاصیت های باارزش جشن های عروسی کردهای خراسان اشاره کرد: یکی از خاصیت های عروسی کردهای خراسان برگزاری مراسم به دور از تجمل و ریخت و پاش بیهوده است. دومین مورد این است که برگزاری جشن ها به همراه موسیقی، رقص سنتی و پوشاک رنگارنگ کردی بسیار سرگرم کننده است.

‏این پژوهشگر گویش و فرهنگ کردی کرمانجی خراسان افزود: از نکات مهم دیگر این جشن‏ ها می توان به همیاری مالی در برگزاری جشن اشاره نمود. به این شکل که مهمانان در جشن مبلغی پول را که «تولوشی» نامیده می شود، به عروس و داماد هدیه داده تا در ابتدای زندگی مشترک درگیر هزینه ‏های کمرشکن عروسی نشوند. بطور معمول این هدایای نقدی کل هزینه‏ های جشن را پوشش داده و در مواردی مبلغی نیز برای شروع زندگی جدید باقی می ‏ماند.

شادکام بیان کرد: برای کردهای خراسان جشن عروسی تنها یک جشن شادی بخش نیست بلکه مراسمی است که طی آن با همیاری و همکاری یکدیگر پایه‏ های تعاملات اجتماعی مستحکم شده و بر انسجام و همبستگی اجتماعی افزوده می‏ شود. این جشن ‏ها محلی برای دورریختن کدورت ‏ها، آشنایی ‏های جدید و تشکیل زندگی ‏های تازه است.



ثبت مراسم عروسی کردهای کرمانج در سال ۱۳۸۳ در لیست ملی میراث ناملموس کشور

وی اظهار داشت: باتوجه به ارزش و اهمیت مراسم جشن عروسی در بین کردهای خراسان عناصر باارزش و منحصربه فرد و نقش آن در تحکیم اجتماعی پرونده این مراسم طی ۶ ماه مستندسازی شده و بعد از تایید در شورای ثبت میراث معنوی استان به شورای ثبت ملی فرستاده شد و در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۸۳ در لیست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.





منبع:

1400/10/21
16:01:58
5.0 / 5
662
تگهای خبر: برنامه , ثبت , خرید , روستا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۲ بعلاوه ۲
EnjoyTrip.ir لذت سفر لذت سفر