جلوه تاریخ چند هزارساله ابركوه در آیینه موزه مردم شناسی
لذت سفر: بر كرانه كویر گرم و خشك مركزی ایران و در استان یزد، در بین بادگیرهایی كه قرن هاست در ابركوه دم تب دار هوا در سرای مردمان كویر را اندكی می كاهد، سروی كهنسال تمدنی چند هزار ساله را به تماشا نشسته و با زبان بی زبانی از تاریخی حكایت می كند كه بر این سرزمین گذشته است.
در میان کشورهای مختلف جهان، ایران همچون تمدن های باستان است که آثار تاریخی ارزشمندی از تمدن بشری در دوره های مختلف را به معرض نمایش گذاشته، در این سرزمین پهناور جلوه های مختلفی از فرهنگ و تمدن پیشین ایران را می توان یافت، استان یزد که در کانون جغرافیای ایران واقع شده از مناطقی است که آثاری از دوره های مختلف تاریخی در آن یافت شده، کهنسال ترین موجود زنده ایران که هنوز هم پس از چند هزار سال نفس می کشد و سری سبز بر آسمان برافراشته، سروی کهن است که پس از چهار هزار سال هنوز هم در شهر ابرکوه خودنمایی می کند و حکایت از تمدنی دیرپا در این خطه دارد، دیدار این سرو سروده های شاعران بزرگ ایران را به زیبایی در ذهن ببینده متبادر می کند، آنگونه که حافظ گفته:
زیر بارند درختان که تعلق دارند
ای خوشا سرو که از بار غم آزاد آمد
و یا:
در این چمن چو درآید خزان به یغمایی
رهش به سرو سهی قامت بلند مباد
استان یزد با پنج اثر ثبت جهانی شده، از استان هایی است که تعداد قابل توجهی از آثار تاریخی آن علاوه بر ثبت ملی، از طرف یونسکو نیز به ثبت رسیده است و در بین شهرستان های این استان، ابرکوه یکی از ۱۴ شهر نمونه گردشگری ایران است که از ۴۰۰ اثر تاریخی، طبیعی و فرهنگی برخوردارست و ۲ گنجینه معروف موزه مردم شناسی علاوه بر یادآوری فرهنگ عام مردم، نقش موثری در رونق صنعت گردشگری این شهرستان دارد.
پس از چند ماه از شیوع کرونا، موزه های مردم شناسی ابرکوه که از اسفند سال قبل تعطیل شده بود، در خرداد جاری بازگشایی و با رعایت پروتکل بهداشتی، پذیرای علاقمندان به فرهنگ و تاریخ است.
رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابرکوه اظهار داشت: موزه مردم شناسی این شهرستان باتوجه به شیوع بیماری کرونا تعطیل شد که با مصوبه ستاد مقابله با کرونا بتازگی بازگشایی شده و در شرایط بهداشتی مناسب آماده بازدید علاقه مندان است.
حمید مشتاقیان در گفت و گو با گزارشگر ایرنا اضافه کرد: موزه فعلا از ساعت هشت بامداد تا ۱۴ با رعایت پروتکل بهداشتی برای بازدید عموم دایر است و در هر بازدید چهار نفر با رعایت فاصله گذاری اجتماعی می توانند از آثار موجود در این موزه دیدن کنند.
وی افزود: موزه های این شهرستان به سبب تنوع و نگاهی نو به فرهنگ مردم و برخورداری از اشیا، آثار و اسناد تاریخی برجا مانده از دوران کهن، در فضایی بمراتب محدودتر نسبت به آثار و بناهای تاریخی، مورد توجه گردشگران، تاریخ دوستان و جویندگان فرهنگ قرار دارد.
مشتاقیان افزود: موزه بعنوان قویترین بخش و نشانه حامل فرهنگ گذشته در زمینه گردشگری فرهنگی و توسعه فرهنگی نقش موثری دارد و شهرستان ابرکوه دارای ۲ موزه مردم شناسی خانه صولت و عبرت (خانه حسینیان) است که موزه مردم شناسی آن در خانه تاریخی صولت در محله نظامیه بافت تاریخی دروازه میدان و موزه شخصی عبرت نیز در منطقه صفائیه ابرکوه واقع است.
رییس میراث فرهنگی ابرکوه اشاره کرد: موزه مردم شناسی خانه صولت با شماره ۱۸۳۹ به ثبت آثار ملی رسیده است و مربوط به دوران های مختلفی همچون دوره های ایلخانی، صفویه و قاجار است.
وی اضافه کرد: این موزه دارای حدود هزار قلم شی شناسنامه دار تاریخی است که هر کدام سندی از فرهنگ و تاریخ این شهرستان در دوران گذشته و آثار این موزه فرهنگ و تمدن مردم را در دوره های چندین هزار ساله نمایان می سازد که قسمتی از آن نیز به معرفی صنایع دستی مردم اختصاص دارد.
در موزه مردم شناسی ابرکوه، علاوه فعالیت ها، کار و تلاش مردم، برخی ظروف و اشیای ورشو، آثاری از رشته های مختلف پارچهبافی، گیوه دوزی، رختخواب دوزی، قالی بافی، نمدمالی و انواع وسایل تاریخی مانند سماور، تنگ، سینی، قوری، آفتابه و لگن، گلدان، چراغ های گردسوز و زنبوری را در مقابل دیده بازدید کنندگان قرار داده است.
همچنین در قسمتی از این موزه لباس های محلی بانگاه هویت فرهنگ مذهبی بانوان در رعایت حجاب نیز که در گذشته با رنگ و مدلهای زیبا و خاصی در بین زنان و مردان رواج داشت و الان نیز بر تن بعضی از ساکنان این دیار دیده می شود، وجود دارد.
وجود صدها عکس، سند خطی مالکیت و عقدنامه ازدواج و همین طور کفگیرهای چلنگری، سه در چوبی زیبای قدیمی، شمشیر، ساطور و نقشه ای از شهر تاریخی ابرکوه که در دوره قاجاریه توسط روس ها تهیه شده، از دیگر آثار موجوددر این موزه است.
چراغ خوراک پزی قدیمی، چراغ روشنایی و صندوقچه ها ( یخدان) که در گذشته برای نگهداری لباس و اشیای گرانبها استفاده می شده، سکه و زیورآلات شامل گردنبندهای نقره و سنگی، دستبند، پابند، انگشتر، قفل های فولادی دست ساز قدیمی، سفال و خمره های نگهداری مواد غذایی، انواع تفنگ، تپانچه، سندهای قدیمی، سکههای قدیمی رایج ایران، اشیای تزیینی و نسخ خطی نیز در این موزه وجود دارد و قدیمی ترین اثر این موزه به دوران اولیه اسلام متعلق می باشد.
فرماندار و رئیس شورای میراث فرهنگی ابرکوه نیز در گفت و گو با گزارشگر ایرنا اظهار داشت: هر ساله در تعطیلات نوروزی و تابستانی به سبب جاذبه های تاریخی و طبیعی، مسافران و گردشگران زیادی از موزه مردم شناسی و دیگر آثار تاریخی و طبیعی این شهرستان دیدن می کنند.
محمد کاظمی نسب اضافه کرد: امسال به سبب شیوع بیماری کرونا و محدودیت هایی که در زمینه سفر وجود داشت، مسافران، مردم و گردشگران از دیدن آثار تاریخی ابرکوه محروم شدند.
وی اظهارکرد: تمام زیرساخت های لازم برای میزبانی از توریستهای داخلی و خارجی از آغاز اسفندماه در شهرستان ابرکوه آماده شده بود اما شیوع ویروس کرونا برنامه های گردشگری را به در حالت تعلیق قرار داد اما با توجه به این شرایط با هماهنگی اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری، برای تمامی واحدهای گردشگری شهرستان دوره های آموزشی بوم گردی و بازاریابی برگزار شده تا با رویکرد و نگاه حرفه ای به این صنعت در رشد و اعتلای هر چه بیشتر گردشگری شهرستان سهیم شوند.
فرماندار ابرکوه اظهار داشت: این شهرستان علاوه بر ظرفیت های کشاورزی، دامپروری، صنعت، حمل و نقل زمینی و موقعیت جغرافیایی مناسب، در حوزه گردشگری با وجود آثار گوناگون تاریخی و طبیعی، همچنان ناشناخته است.
وی اشاره کرد: در هفت سال قبل افزون بر سه میلیون مسافر و توریست داخلی و خارجی برای بازدید از اماکن تاریخی و طبیعی شهرستان، به ابرکوه سفر کرده اند.
به گفته وی، ابرکوه که هم مرز با استان های اصفهان و فارس است در مرکز مثلث طلایی گردشگری مرکز ایران قرار دارد و همه ساله مسافران و زائر امام رضا(ع) علاوه بر سه استان یاد شده از استان های بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد از این شهر عبور می کنند و این شهرستان ظرفیت های بسیار خوبی برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری دارد.
رییس شورای میراث فرهنگی ابرکوه اشاره کرد: با تکمیل و ساخت بزرگراه های یزد – فارس و همین طور خط ریلی یزد – اقلید درسال جاری ظرفیت گردشگری این شهرستان ۲ چندان می شود.
کاظمی نسب اظهار داشت: در نوروز سال ۹۸، ۱۳۰ هزار و ۳۳۷ نفر از مسافران نوروزی و توریست خارجی از جاذبه های طبیعی و تاریخی شهرستان ابرکوه دیدن کردند.
مدیر مجموعه تاریخی پردیسان(خانه آقازاده) ابرکوه نیز به گزارشگر ایرنا اظهار داشت: در 11 ماه سال ۹۸، ۳۰ هزار نفر بازدیدکننده داخلی و بیش از ۲ هزار توریست خارجی از خانه تاریخی آقازاده به عنوان خانه تاریخی شاخص کشور که عکس آن پشت اسکناس ۲۰ هزارریالینیز حک شده، دیدن کردند.
سیدعبدالغنی عظیمی افزود: این مجموعه که از سال ۹۴ با سرمایه گذاری بخش خصوصی مرمت و احیا شده علاوه بر جاذبه تاریخی برای بازدید گردشگران، دارای خدمات اقامتی و فروشگاه صنایع دستی است و برنامه های متنوع فرهنگی نیز برای گردشگران اجرا می کند.
وی افزود: با شیوع بیماری کرونا، مجموعه تاریخی خانه آقازاده از اوایل اسفند ۹۸ و در روزهای نوروز تعطیل شد که این مسئله موجب لطمه جدی و جبران ناپذیر به درآمد و اشتغال این مجموعه گردشگری شد.
ثبت ۱۴۶ اثر تاریخی وطبیعی ابرکوه
تاکنون ۱۴۶ اثر تاریخی و طبیعی ابرکوه در لیست آثار ملی به ثبت رسیده که از این تعداد هفت اثر ناملموس، چهاراثر طبیعی، موزه های مردم شناسی خانه صولت و عبرت (خانه حسینیان)، مسجد بیرون منزلگاه امام رضا (ع)، خانه آقازاده، خانه های قدیمی، دهکده توریستی تیرجرد، قلعه های تاریخی، مسجد جامع، گنبدعالی، سرو ۴۵۰۰ ساله، سرو دوم هزار و ۲۰۰ ساله و بافت ۱۶۲ هکتاری تاریخی از آثار ثبت شده این شهرستان است.
مرکز شهرستان ۵۵ هزار نفر ابرکوه در ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی شهر یزد و در راه جاده اصلی یزد - شیراز قرار دارد و فاصله این شهر تا شیراز ۳۰۰ کیلومتر و تا اصفهان ۲۸۰ کیلومتر است.
بر اساس اعلام آخرین آمار ابتلاء به کرونا از طرف سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، تابحال ۱۸۹ هزار و ۸۷۶ نفر بطور قطعی به ویروس کرونا در کشور مبتلا شده و با فوت ۱۱۳ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۸۹۵۰ نفر رسیده است.
گزارشگر: کارگر ابرقویی
منبع: لذت سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب