آسفالت مسیر جهانی را مسدود كرد
ثبت جهانی هگمتانه منتفی شد، ضربه بی تدبیری بر پیكر تمدن 3000 ساله
لذت سفر: حضور آهن فروشان در عرصه تپه هگمتانه، آسفالت قسمتی از محدوده آن و وجود معارضان امتیاز ثبت جهانی رااز این تپه گرفت و طبق گفته رئیس سازمان میراث فرهنگی امكان ثبت جهانی هگمتانه وجود ندارد.
خبرگزاری مهر – گروه استان ها: بنای شهر همدان را كه به نامهای اكباتان، هگمتانه، آنادانا و همدانا مشهور است به دیاآكو پادشاه ماد نسبت می دهند چونكه بر مبنای تاریخ شهر همدان، در زمان فرمانروایی بخت النصر ویران شد و بعدها داریوش بزرگ آنرا مرمت كرد. همدان پایتخت و اقامتگاه تابستانی شاهان اشكانی در زمان اشكانیان كه تیسفون پایتخت كشور بود همدان پایتخت و اقامتگاه تابستانی شاهان اشكانی شد و پس از اشكانیان، ساسانیان نیز قصرهای تابستانی خودرا در این شهر بنا كردند. خرابه های باروی قلعه اشكانی بر فراز تپه مصلی و مجسمه شیر سنگی بعنوان یكی از دروازه های همدان از آثار این دوره است اما در همدان مراكز تاریخی و باستانی بی شماری وجود دارد كه شاخص ترین آن كاخ هگمتانه است.
كاخ هگمتانه كه محل خزانه پادشاهان هخامنشی بوده در دل شهر همدان قرار گرفته و بنا به روایت های تاریخی در قرن هشتم پیش از میلاد ساخته شده و طبق اسناد موجود این كاخ در دوران اقتدار نظام نظام سیاسی مادها و بعد از تشكیل دولت مركزی و تسخیر آشور، در سال ۶۱۴ پیش از میلاد توسط كیاكسار مادی و با همدستی نابو پولاسار بابلی بنا شده است. طبق جستجوهای باستان شناسی؛ هگمتانه دربرگیرنده آثار تاریخی دوره ماد، هخامنشی و اشكانی است و معماری و طرح و نقشه منظم این شهر حاكی از وجود یك شبكه منظم و پیشرفته آب رسانی در شهر است كه در نوع خود اثری پرارزش و مهم به شمار می آید. ثبت جهانی تپه هگمتانه همچنان بی سرانجام این اثر به علت بافت تاریخی منحصربه فرد خود كاندیدای ثبت جهانی است و سال هاست كه سوژه پیگیری ثبت جهانی این اثر تاریخی در جلسات گوناگون بیان می شود اما هنوز راه به جایی نرسیده است. كمی به عقب می رویم و سابقه تلاش ها برای به ثمر رساندن ثبت جهانی هگمتانه را ورق می زنیم؛ تپه باستانی هگمتانه با وسعت حدود ۴۰ هكتار در دل بافت قدیمی شهر همدان و در حدفاصل خیابان های اكباتان، شهدا و بلوار هگمتانه واقع شده و با عنایت به اشارات تاریخی و برداشت های اولیه پژوهشگران علوم تاریخ و باستان شناسی، بعنوان «هگمتانه باستانی» و دربرگیرنده كاخ ها و آثار دوره ماد و هخامنشی معرفی شده است.
عملیات آزادسازی این اثر مهم باستانی از خانه های مسكونی و تجاری كه در حریم آن واقع شده بود از حدود سال ۱۳۴۷ آغاز و تا سال ۱۳۵۳ حدود ۱۵ هكتار آن بعنوان فاز اول خریداری و تملك و جستجوهای دیرینه شناسی از سال ۱۳۶۲ توسط كارشناسان مجرب سازمان میراث فرهنگی شروع شد. تپه هگمتانه در طول سالیان اخیر بارها مورد حفاری باستان شناسان داخلی و خارجی قرار گرفته و در طول حفاری های انجام شده آثار پرارزش و بی نظیری همچون لوح زرین، كوزه شكسته، بشقاب نقره ای و پایه ستون سنگی یافت شده كه اغلب متعلق به دوران هخامنشیان و نیاكان آنها است. اتفاقاتی كه در سال های ۹۵ و ۹۶ رقم خورد راه را بر ثبت جهانی هگمتانه را بست ازجمله خاصیت های شهر باستانی هگمتانه، معماری و طرح و نقشه منظم این شهر است كه در میان آثار باستانی به دست آمده كم سابقه بوده و مجموعه بی نظیر و جذابی را در دل شهر همدان به وجود آورده و همین خاصیت ها سبب شده كاندیدای ثبت جهانی اثر در استان همدان باشد اما اتفاقاتی كه در سال های ۹۵ و ۹۶ رقم خورد راه را بر ثبت جهانی هگمتانه بست به صورتی كه در اظهار نظر اخیر رئیس سازمان میراث فرهنگی این مورد منتفی اعلام شده است. مردادماه سال ۹۵ یك پارك سوار در ضلع شرقی هگمتانه بوجود آمد و به بهانه آنچه نظم دهی در شهر عنوان شد نخستین سد در را ثبت جهانی هگمتانه ایجاد و مسیر جهانی شدن آنرا مسدود كرد. تعرض به حریم شهر هگمتانه؛ تمدن ۳۰۰۰ ساله جهانی شدن را انتظار می كشد همان سال پرونده این تپه تاریخی جهت بررسی به شورا ارسال شده اما حرف وحدیث ها حكایت از بازگشت پرونده و عدم جهانی شدن این اثر تاریخی داشت. طبق اظهار نظر مدیركل میراث فرهنگی استان همدان و خبری كه خبرگزاری مهر منتشر نموده است شهرداری همدان بدون هماهنگی نسبت به ساخت وساز و پارك سوار در این منطقه اقدام نموده كه همین اقدام ثبت جهانی هگمتانه را تحت تأثیر قرار داده است. آبان ماه سال ۱۳۹۶ نیز یك مرتبه دیگر آزادسازی حریم تپه باستانی هگمتانه به دغدغه فرهنگ دوستان و اهالی میراث فرهنگی و كارشناسان این حوزه تبدیل شد چونكه در طرح ریزی تبدیل شش رینگ تاریخی همدان با مركزیت میدان امام (ره) به پیاده راه و ادامه آن تا نزدیكی محوطه تاریخی هگمتانه، به علت مستقر بودن آهن فروشان در خیابان اكباتان، مشكلاتی برای این افراد به وجود آمد و دسترسی به بازار آهنگران برای كسبه محدود شد و كسبه این بازار به علت نداشتن مسیر ماشین رو به استانداری و فرمانداری معترض شدند. بعد از آنكه آهنگرها و حلبی سازهای بازار قدیمی همدان به علت نداشتن مسیرِ ماشین رو، به استانداری و فرمانداری معترض شدند استانداری با آنها همراهی و یك مسیر از داخل سایتِ تاریخی هگمتانه برای عبور آنها باز كرد.
مسیر انتخاب شده بخشی از عرصه ۴۰ هكتاری هگمتانه بود و جالب تر اینكه در این بخش از محوطه تاریخی هگمتانه هنوز مطالعات دیرینه شناسی انجام نشده است. بعد از این اتفاق و عبور ماشین هایی با بار سنگین از روی بخشی از تپه هگمتانه كه هنوز كاوش نشده بود بارها سوژه رسانه ای شد اما مسئولان و دست اندركاران میراث فرهنگی و شهرداری همدان به تصمیم خود ادامه دادند تا در نهایت حرفشان به كرسی نشست و از همان تاریخ تا امروز محوطه تپه هگمتانه علاوه بر اینكه آسفالت شد به مسیر عبور خودرو ها نیز تبدیل گشته است. حریم تپه هگمتانه معبر خودرو ها شده است از آبان ماه سال ۹۶ به بعد هر از چندگاهی جلساتی با محوریت پیگیری ها برای ثبت جهانی هگمتانه تشكیل شد و هر بار بر عزم انجام این اقدام تاكید شد اما یك دفعه بامداد روز چهارشنبه ۶ تیرماه سال ۹۷ به منظور تعبیه سه منبع آب در تپه هگمتانه، با لودر به جان این تپه افتادند تا گودالی حداقل به عمق سه متر و مساحت ۳۰ متر مربع در نزدیكی دو كلیسای مستقر در این تپه حفر كنند. لودرها به جان تپه هگمتانه افتادند سال ۹۷ نیز با برگزاری جلسات گوناگون از جانب نمایندگان مردم همدان در مجلس شورای اسلامی و استاندار همدان و سایر مسئولان دخیل در امر ثبت جهانی هگمتانه سپری و هر بار بر پیگیری ها و قرار گرفتن در آستانه نتیجه گیری اقدامات تاكید شد و این روال امسال نیز ادامه داشت تا جایی كه فروردین ماه امسال استاندار همدان در جلسه ای از تشكیل ستاد پیگیری ثبت جهانی «تپه هگمتانه» در همدان اطلاع داد. تشكیل ستاد پیگیری ثبت جهانی «تپه هگمتانه» در همدان! امیدها برای رفع مشكلات و ثبت جهانی تپه هگمتانه رنگ گرفته بود تا جایی كه استاندار همدان در نشست مشترك شورای اداری استان و اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا كه تیرماه امسال با حضور معاون رئیس جمهور برگزارشد عنوان كرد: به دنبال ثبت اماكن تاریخی بی بدیل استان هستیم و كمیته ای برای ثبت جهانی هگمتانه و تپه نوشیجان تشكیل شده است.
برگزاری جلسات گوناگون چندین ساعته در استان همدان و تهران برای پیگیری به نتیجه رساندن ثبت جهانی هگمتانه ادامه داشت تا اینكه روز گذشته در نشست نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی و رئیس سازمان میراث فرهنگی همدان آب پاكی روی دست مدیران استان ریخته شد و ثبت جهانی تپه هگمتانه منتفی اعلام گردید. نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس شورای اسلامی در این جلسه با اشاره به ظرفیت های حوزه میراث فرهنگی استان اظهار داشت: همدان با داشتن بیشتر از ۱۸۰۰ اثر هنوز یك اثر ثبت جهانی ندارد. امیر خجسته خطاب به مونسان اظهار داشت: سال هاست رؤسای سازمان میراث فرهنگی كشور از ثبت جهانی هگمتانه صحبت می كنند اما در عمل چنین چیزی نیست. امكان ثبت جهانی هگمتانه وجود ندارد رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در پاسخ به نماینده مردم همدان و فامنین در مجلس اظهار داشت: تا مشكل معارضان هگمتانه رفع نشود، امكان ثبت جهانی ندارد. علی اصغر مونسان اضافه كرد: پرونده ثبت جهانی هگمتانه را تهیه كرده ایم اما باید شهرداری و استانداری مشكل آنرا حل كنند. آهن فروشان باید از عرصه این اثر تاریخی جمع آوری شوند و آسفالتی كه سال قبل در عرصه و درون تپه ریخته شده كنده شود وی با اشاره به اینكه آهن فروشان باید از عرصه این اثر تاریخی جمع آوری شوند و آسفالتی كه سال قبل در عرصه و درون تپه ریخته شده كنده شود، اظهار داشت: مشاغل مزاحم و ناهمگون باید از این محوطه انتقال داده شود چونكه علیرغم این همه معارض هگمتانه ثبت جهانی نمی گردد.
مونسان با اشاره به اینكه ایران هر سال می تواند یك پرونده ثبت جهانی به كمیته داوری بفرستد و این پرونده باید ۱۰۰ درصد كامل باشد، اظهار داشت: اگر امروز پرونده هگمتانه را بفرستیم با وجود معارض برگشت خواهد خورد و ما شانس خودرا از دست خواهیم داد. وی خطاب به نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامی اضافه كرد: همه مسئولان استان و نمایندگان باید تلاش كنند این مشكلات حل و فصل شود. بارها عنوان شده اجرای پروژه های شهری بدون انجام مطالعات لازم نه تنها هیچ عایدی برای شهر ندارد بلكه گاهی چنان ضربه ای بر پیكره آن وارد می نماید كه تا سال ها قابل جبران نخواهد بود كمااینكه این مورد هم اكنون برای تپه باستانی هگمتانه صادق است كه امتیاز ثبت جهانی شدن را به واسطه اشتباه در چند تصمیم گیری از جانب مسئولان و اجرای اشتباه طرح ها از آن گرفت.
منبع: لذت سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب