رونمایی از یک ورق شاهنامه دزدیده شده
لذت سفر: لذت سفر: یک برگ از «شاهنامه قوام الدین حسن وزیر» متعلق به دوران «آل اینجو» که حدود یک قرن قبل از ایران دزدیده شده بود، در موزه هنر جهان رونمایی گردید.
به گزارش لذت سفر به نقل از ایسنا، نشستی با عنوان شاهنامه پژوهی از سلسله برنامه های «حال خوش موزه گردی» از طرف موزه هنر جهان در سالن کنفرانس پردیس موزه ای دفینه اجرا شد. در این جلسه علی اصغر میرزایی مهر ـ دکترای پژوهش هنر و عضو هیأت علمی و مدیر گروه رشته نقاشی دانشکده هنر و معماری دانشگاه علم و فرهنگ ـ درباره ی برگی از شاهنامه که حالا در موزه هنر جهان به معرض نمایش گذاشته شده، توضیحاتی داد.
او به وضعیت ایران در زمان آل اینجو و تخریب های مغول و در مقابل آن، تولید شاهنامه های مصور گوناگون همچون نسخه قوام الدین حسن وزیر در سال ۷۴۱ قمری اشاره نمود و اظهار داشت: قوام وزیر افرادی را گردهم آورد و شاهنامه قوام را با ۱۰۴ نگاره که از پرکارترین شاهنامه های شیراز قرن هشتم هجری بود، نوشتند. شاهنامه ای که اوراق آن در جای جای دنیا پخش شده و یکی از برگ های آن در موزه هنر جهان وجود دارد.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه نمی دانستم چنین برگی حالا در موزه هنر جهان وجود دارد، اظهار داشت: خوشنویس این کتاب که در شیراز نوشته شده، فردی به نام «حسن بن محمد بن علی بن حسینی» مشهور به «موصلی» است که آنرا به خط نسخ و عنوان های آن به خط توقیع نوشته شده است. با کمال تأسف باید گفت این کتاب مثل خیلی از آثار کشورمان، در سالهای پایانی دوره قاجار و در حدود سال ۱۲۹۹ هجری شمسی، تقریباً ۱۰۲ سال قبل از ایران خارج شد. بر طبق منابعی که در اختیار ماست، یک دلال هنری به نام «تیگران کلکیان» این اثر را از دندان پزشکی به نام دکتر رفیع یا رافی خریداری نموده و آنرا به اروپا برده و کتاب را اوراق کرده است تا بتواند پول بیشتری به دست بیاورد، بدین سان این کتاب در آن زمان اوراق و پراکنده شد.
او افزود: آن موقع شاید ارزش های تاریخی این کتاب را نمی دانستند، اما به تدریج که تعدادی از کارشناسان هنری روی آن کار کردند، این شاهنامه هم در نمایشگاه های جهانی ارائه شد و جایگاه و اعتبار و اهمیت خودرا برای هنرشناسان و دوستداران هنر روشن کرد.
مدیر گروه رشته نقاشی دانشکده هنر افزود: باتوجه به اطلاعاتی که دارم این کتاب ۳۲۵ برگ داشته است و ۳۰ در ۳۷ سانتی متر قطع آن بوده و هر صفحه ۶ ستونی بوده است. همین طور ۱۰۴ نگاره داشته است. این تعداد نقاشی برای کتاب بسیار زیاد است یا حداقل می توان اظهار داشت که نسخه های پیش از مکتب قرن هشتم، هیچ کدام به این تعداد نگاره نداشتند. این نشان میدهد که با این کتاب جدی تر برخورد شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علم و فرهنگ اظهار داشت: استادان ما معتقدند که این نگاره ها کار یک نفر نیست. این ها باید در کارگاه های دولتی کشیده شده باشند، اما در سال ۷۴۱ هنوز قوام الدین به مقام وزارت نرسیده بود، بدین سبب گمان می نماییم او یک فرد با فرهنگی بوده که سمت هایی در دولت آل اینجو داشته و تا پیش از رسیدن به وزارت چنین شوری برای مصور کردن کتاب شاهنامه به خرج داده است، بدین سبب حتما در دوران وزارتش کارهای بیشتری انجام داده یا نسخه های دیگری از شاهنامه سفارش داده که شاید از بین رفته اند.
این جلسه با شاهنامه خوانی سحر جهان تاش ادامه پیدا کرد و در آخر، امیر ارغوان ـ کارشناس ارشد زبان های باستانی و شاهنامه پژوه ـ این برگ از شاهنامه قوام وزیر را بررسی کارشناسی و تشریح نمود و اظهار داشت: با بررسی برگه های مشابه معلوم شد برگ موجود در موزه هنر جهان با سبک «اینجوی شش ستونی»، از اصالت برخوردارست.
او، نحوه اثبات اصالت این برگ از شاهنامه را بصورت مفصل توضیح داد و اظهار داشت: این برگ نیز مانند بقیه برگ ها، سرنویسی به خط توقیع، اعراب گذاری سرخ و رکابه ای دارد.
ارغوان اضافه کرد: جعل شاهنامه در این دوران زیاد بوده است و این برگ از شاهنامه نیز با برگ های دیگری ترکیب شده، اما بررسی های گوناگون نشان میدهد که این برگ اصیل است و مطمئن شدیم که متعلق به دوران اینجو است.
هم زمان با این جلسه، از صفحه پشت نگاره شاهنامه قوام وزیر موجود در موزه هنر جهان رونمایی گردید. در صفحه روی این برگ از شاهنامه، نگاره ای از داستان نوش زاد و رام برزین و در صفحه پشت، متن این داستان آمده است.
موزه هنر جهان در ساختمان دفینه (مجتمع فرهنگی سردار آسمانی) در بلوار میرداماد تهران واقع شده که به جز شنبه ها، از ساعت ۹ بامداد تا ۱۷: ۳۰ باز است.
منبع: enjoytrip.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب