آسفالت بر سیمای تنها کاندیدای ثبت جهانی ایران!
لذت سفر: لذت سفر: همدان پنج سال پیش بود که 450 متر از «هگمتانه» آسفالت و بخش مهمی از پرونده ثبت جهانی همدان لکه دار شد. بعد از این اتفاق که سال ها دوستداران میراث فرهنگی، کارشناسان و رسانه ها را نگران کرد، برای حل چالش آسفالت در پرونده ثبت جهانی، راه حل معبرگشایی از مسیر پیاده راه به دباغ خانه و آهن فروش ها نسخه ای بود که اسفندماه 1400 و بعد از چهار سال توسط میراث فرهنگی و شهرداری پیچیده شد.
خلاصه راه جایگزین در راه دباغ خانه پشت موزه منطقه غرب کشور برای دسترسی آهن فروشان تعیین و به وجود آمد و بالاخره ۲۶ آبان ماه سال جاری مدیرکل وقت میراث فرهنگی وعده داد آسفالت از سینه هگمتانه تا یک ماه آتی برداشته می شود، حالا از تحقق این وعده تنها چهار روز دیگر باقی مانده است و خبری از جمع شدن آسفالت از هگمتانه و خودرو های سواری از میدان هفت تیر در ورودی هگمتانه یا همان کاندیدای ثبت جهانی نیست.
سوالی که این روزها ذهن کارشناسان حوزه میراث فرهنگی را درگیر و آنها را نگران کرده این است که آیا با ادامه تردد خودرو در میدان ورودی هگمتانه و تبدیل شدن میدان هفت تیر به یک پارکینگ آشفته و ماندن آسفالت بر سینه هگمتانه امیدی به مهر تأیید گرفتن هگمتانه توسط ارزیابان یونسکو خواهد بود؟
هگمتانه آسفالت شد
«هگمتانه آسفالت شد» تیتر رسانه ها در ۱۶ اسفندماه سال ۹۶ بود. طبق اعلام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پرونده ثبت جهانی هگمتانه دی ماه سال ۱۴۰۱ به یونسکو ارسال می شود، این مساله عنوان خبری است که حدود ۵۶ ماه بعد از آسفالت کردن قسمتی از محوطه تاریخی هگمتانه اعلام گردید. آسفالت شدن هگمتانه اقدامی بود که با طرح تبدیل شش رینگ تاریخی همدان به مرکزیت میدان امام(ره) به پیاده راه شروع شد و یکی از نتایجش ایجاد راه ورودی با آسفالت از وسط محوطه هگمتانه برای وسایل نقلیه آهنگرانی بود که بازارشان در پشت هگمتانه قرار دارد بود.
در روز ۱۶ اسفندماه سال ۹۶ و همزمان با آسفالت شدن هگمتانه در حقیقت قسمتی از محوطه تاریخی هگمتانه که قسمت مهمی از پرونده ثبت جهانی را به خود اختصاص می داد، قبل از آن که مورد کاوش و پژوهش قرار گیرد، آسفالت شد. این اتفاق حاصل نتیجه اعتراض کسبه بازار آهنگرها به استانداری در سالهای ۹۵ و ۹۶ بود، بدنبال این اعتراضات شورای تامین استان همدان درخواست داد تا مسیری از عرصه ۴۰ هکتاری هگمتانه برای عبور ماشین های کسبه این بازار قدیمی استفاده گردد و سرانجام کارگران شهرداری همدان با حکم شورای تامین استان، از بامداد روز سه شنبه ۱۵ اسفندماه سال ۹۶ دست به کار شدند و از شروع جنوب غربی محوطه تاریخی هگمتانه، یعنی نقطه ای که ورودی گردشگران این محوطه باارزش است، قسمتی از هگمتانه را آسفالت کردند تا راه را برای ماشین آهن فروش های شهر همدان باز کنند!
پس از آن اما همچنان صحبت هایی هر چند اندک برای جهانی کردن هگمتانه از طرف مسئولان شهری مطرح می شد. مدیرکل وقت میراث فرهنگی استان همدان همان زمان درباره ی این اتفاق به رسانه ها گفت قبل از این و با بررسی معاون میراث فرهنگی کشور یک راه بینابینی که بحث نقل و انتقال داشته باشد را در کمیته تخصصی پایگاه ها مصوب کردیم اما متأسفانه قسمتی از طرح که اجرا شد، بر طبق مصوب شورای تامین استان و در راه دیگری که از داخل سایت محصور رد می شود، در حال انجام می باشد. بارها و بارها اعلام کردیم و نظر کارشناسی دادیم که مخالف این کار هستیم اما متأسفانه شهرداری متراژی از عرصه تپه هگمتانه را آسفالت کرد و همین موضوع از شانس ثبت جهانی این محوطه کم می کند.
بخشی از پروژه پیاده راه سازی
به نظر می آید میراث فرهنگی استان در سال ۹۶ نتوانست در قبال این مصوبه کاری انجام دهد. ابتدا قرار بود، قسمتی از پروژه پیاده راهی که شهرداری در خیابان اکباتان انجام می دهد و به ورودی تپه هگمتانه می رسد به میراث فرهنگی واگذار شده و به تپه هگمتانه ضمیمه شود اما در کمال ناباوری محوطه هگمتانه طعمه لودر و مزین به تن پوش آسفالت شد. در عرصه تپه ۳۰۰۰ ساله که کاندیدای ثبت جهانی بود، بیل مکانیکی در محوطه حرکت می کرد و از میان رفتن آثار تاریخی این محوطه تمام نگرانی هایی بود که روز به روز بیشتر جان می گرفت.
اینطور شد که بخش مهمی از هگمتانه به پارکینگ تبدیل شد و شرایط بیان کننده آن بود که مدیران استانی وقت نتوانستند برای حل مشکل کمتر از ۵۰ کسبه آهن فروش چاره ای بیندیشند و یک اثر تاریخی را آسفالت پوش کردند و با وجود این که این محوطه همچنان در لیست موقت یونسکو به ثبت رسیده اما در این شرایط همه شانس ها برای ثبت جهانی هگمتانه از بین می رفت.
بالاخره پس از گذشت ۲۰ ماه ورق برای هگمتانه برگشت و ایجاد ستاد ساماندهی و آماده سازی هگمتانه برای ثبت جهانی موضوع جلساتی شد که با این هدف در استانداری همدان تشکیل می شد تا راهی را که یک سال و نیم قبل بدون توجه به درخواست ها و هشدارهای فعالان میراث فرهنگی در ورودی هگمتانه کشیدند و هگمتانه را قربانی طرح پیاده راه شان کردند، حذف کنند؛ راهی که هرچند آنرا «موقتی» می دانستند و با هزینه کردن و لطمه زدن به بخش هایی از محوطه که هنوز اهمیت تاریخی آنها را بررسی نکرده بودند، مسیری ماشین رو برای ماشین ها و بارهای سنگین آهنگرها ایجاد کردند با این ایده که «به محض رسیدن اعتبار برای اجرای طرح تفصیلی و ایجاد مسیر اصلی خیابان جمع می شود».
معبر گشایی برای ثبت جهانی تپه هگمتانه
۲۲ اسفندماه سال ۱۴۰۰ بالاخره مدیریت شهری و میراث فرهنگی استان مبادرت به ارائه راهکاری که اجرائی هم شد، برای حل و فصل جمع شدن آسفالت از سینه هگمتانه کردند و در نهایت معبرگشایی برای ثبت جهانی تپه هگمتانه محقق شد. بر طبق دستورات مدیران ارشد استانی و کشوری قرار شد قبل از ورود ارزیابان یونسکو در مردادماه سال بعد و ارسال پرونده در دی ماه امسال، موانع ثبت جهانی رفع گردد و بدین منظور کمیته ای به ریاست استاندار و قائم مقام معاونت عمرانی و حضور دستگاه های ذیربط همچون شهرداری، فرمانداری و سایر دستگاه های خدمات رسان برای پیگیری موضوع تشکیل شد.
از آنجائیکه با اهمیت ترین مانع ثبت جهانی مربوط به گذر سواره رو از عرصه تاریخی محوطه هگمتانه است حل این مشکل همچون مواردی بود که به آن پرداخته شد و به همین علت موضوع در دستور کار قرار گرفت. رفع مانع ورود سواره رو به محوطه تاریخی در کنار تدارک تمهیدات و انجام پیش بینی های لازم برای تسهیل در رفت و آمد اهالی بازار و شهروندان در دستور کار قرار گرفت و برای انجام این مساله حذف عرصه سواره رو از این محدوده ضروری به نظر می رسید.
گفتنی ست که همچنان مسیر تردد سواره رو، قسمتی از مسیر آهن فروشان دقیقاً از عرصه هگمتانه و سایر تردد سواره روها از ادامه بلوار علویان به میدان هگمتانه و همین طور قسمتی از پیاده راه اکباتان صورت می گیرد. برای ایجاد مسیرهای جایگزین جلسه راهبردی با حضور شهردار، معاون عمرانی استاندار، معاون شهرسازی و معماری شهرداری و مدیرکل میراث فرهنگی برگزار و قرار شد مسیر جایگزین نقطه اتصال بین خیابان دباغ خانه و پیاده راه اکباتان و در ادامه آن مسیر دسترسی به بازار آهن فروشان باشد تا به ترتیب تردد سواره رو از عرصه هگمتانه حذف شود. شهردار همدان در این زمینه معتقد بود این مسیر از طرف میراث فرهنگی به شهرداری پیشنهاد شد که قسمتی از مسیر موجود و بخشی هم در اختیار میراث فرهنگی است و برای حل مشکل طرح نهایی ارائه شد که در جلسات مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
این طرح هم در شورای هماهنگی ترافیک شهرستان همدان در فرمانداری و هم شورای هماهنگی استان با ریاست معاونت عمرانی استاندار همدان مطرح و تصویب و قرار شد شهرداری با همکاری میراث فرهنگی این مسیر را راه اندازی کنند. شهردار همدان همین طور اعتقاد داشت طول این مسیر حدودا ۱۳۰ متر است که باید حد فاصل بین خیابان دباغ خانه تا ابتدای پیاده راه اکباتان راه اندازی شود که بخش ابتدایی مسیر در کنار موزه میراث فرهنگی است که باید تعریض شود و ادامه مسیر بطور کامل خاکبرداری، زیرسازی و آسفالت ریزی صورت گیرد و نرده های میراث فرهنگی جابه جا شود.
علاوه بر این برخی اقدامات جانبی همچون آماده سازی مسیر، اصلاح هندسی تقاطع بلوار الوند و بلوار علویان برای دسترسی کامل انجام و برای حل مشکلات ترافیکی در این محدوده قرار شد همکاری کامل مدیریت شهری، میراث فرهنگی و پلیس راهور در امتداد بهبودی و تسهیل ترددها صورت بگیرد.
آسفالت در عرصه هگمتانه حذف می شود؟
خلاصه ۲۶ آبان ماه سال ۱۴۰۱ و بعد از انتقادات گوناگون رسانه ها درباره ی آسفالت عرصه هگمتانه که یکی از با اهمیت ترین چالش های پرونده ثبت جهانی این اثر است، مدیرکل میراث فرهنگی وقت استان اعلام نمود تا یک ماه آتی آسفالت حذف و سنگ فرش جایگزین آن می شود. تصمیم بر این شد که حذف آسفالت عرصه هگمتانه تا یک ماه آتی انجام گیرد و میدان هگمتانه و خیابان آسفالت منتهی به بازار آهن فروشان حذف شود. این تصمیمات در حالی گرفته شد که پرونده ثبت جهانی در مرحله ترجمه است و بعد از ترجمه از طرف کارشناسان وزارتخانه آماده ارسال می شود.
به گزارش لذت سفر به نقل از ایسنا، رفع مانع ورود سواره رو به محوطه تاریخی در کنار تدارک تمهیدات و انجام پیش بینی های لازم برای تسهیل در رفت و آمد اهالی بازار و شهروندان در دستور کار قرار گرفت و برای انجام این مساله حذف عرصه سواره رو از این محدوده ضروری شناخته شد اما همچنان مسیر تردد سواره رو، قسمتی از مسیر آهن فروشان دقیقاً از عرصه هگمتانه و سایر تردد سواره روها از ادامه بلوار علویان به میدان هگمتانه و همین طور قسمتی از پیاده راه اکباتان صورت می گیرد. حال سوالی که مطرح است این است که آیا با این شرایط هگمتانه روی جهانی شدن را می بیند؟
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب