۲۸ نقطه در جزیره قشم که باید ببینید(۱)
ایرنا- ژئوپارک جهانی قشم یکی از اولین ژئوپارک های شبکه جهانی است که با ثبت 28 ژئوسایت فرصت بی نظیری برای گردشگران و مسافران است تا با اعجاب های طبیعی این ژئوپارک آشنا گردند.
به گزارش لذت سفر به نقل از خبرگزاری ایرنا، این ژئوپارک به مساحت ۲ هزار و ۶۰۰ کیلومتر مربع شامل جزیره های قشم و هنگام و ۵۰۰ متر مرز حاشیه دریایی این جزایر و خلیج دیرستان است که در سال ۱۳۹۶ از امتیاز ژئوپارک یونسکو بهره مند شد.
ژئوپارک تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت های مختلف را ارائه می کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، دیرینه شناسی و فرهنگی خاصی دارد. ژئوپارک جهانی قشم دارای ۲۸ سایت متنوع و اصلی است که در ادامه با این جذابیت های طبیعی آشنا می شویم.
۱-جنگل حَرّا
جنگل های حَرّا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین المللی، ذخیرگاه زیست کُره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، بعنوان یکی از ارزش ها و جذابیت های طبیعی ژئوپارک قشم شناخته شده است. این جنگلها بعنوان یکی از با اهمیت ترین اکوسیستم های آبی حایل بین دریا و خشکی است که دارای ارزش زیستگاهی و نقش حفاظتی در فرایندهای بیولوژیک سواحل گرمسیری و نیمه گرمسیری را بر عهده دارد.
حرا درختی آب شورزی است که به هنگام مدّ دریا تا گلوگاه در آب فرو می رود و با خاصیت تصفیه ای که در پوست آن وجود دارد، آب شیرین دریا را جذب و نمک آنرا دفع می کند.
۲-ژئوسایت گنبد نمکی و غارهای نمکدان
این سایت که یکی از عجایب هفت گانه قشم است در فاصله ۱۰۰ کیلو متری شهر قشم قرار دارد. ۵۷۰ میلیون سال از زمان شکل گیری ژئوسایت نمکدان می گذرد. در این منطقه به سبب پدیده دیاپیریسم گنبد نمکی به ارتفاع حدود ۲۸۰ متر با قطر قاعده ای حدود هفت کیلومتر سر برآورده است. در این گنبد ۱۷ غار نمکی وجود دارد که یکی از آنها طولانی ترین غار دنیاست از با اهمیت ترین جاذبه های ژئوپارک قشم شمرده می شود.
گنبد نمکی به بدلیل بالا آمدن توده نمکی انباشته در لایه های زیرین، در سطح زمین پدیدار شده است. نمک در هنگام صعود به لایه های بالایی و سطح زمین، مقدار زیادی از سنگ ها و کانی های اعماق را با خود به سطح آورده است و بنا بر این در آن ناحیه تنوع بالایی از سنگ ها و کانی ها مشاهده می شود. وجود چشمه های نمک و سفیدپوش شدن دره ها و زمینهای اطراف این گنبد توسط نمک، چشم اندازی رویایی به منطقه داده است.
۳-ژئوسایت جزایر ناز
در نوار ساحلی جنوبی قشم چند جزیره نسبتا کوچک در نزدیکی ساحل قرار گرفته اند که در هنگام مد دریا از جزیره قشم جدا شده و بصورت جزایر مستقل درمی آیند و در هنگام جزر دریا به جزیره قشم متصل می شوند. این خاصیت برای مردم بسیار جذاب و هیجان انگیز است. همین طور این بخش از ساحل جنوبی دارای تنوع زیستی ویژه و غنی بوده و پرندگان مهاجر و غیر مهاجر زیادی در این منطقه مشاهده می شود.
۴-ژئوسایت دره تندیس ها
ژئوسایت دره تندیس ها در جنوب غربی روستای طبل و در جوار روستای ملکی قرار دارد. این دره یکی از ژئوسایت های اعجاب انگیز ژئوپارک قشم است که وسعت زیادی دارد و در گستره آن می توان انواع پدیده های زمین شناختی و تندیس های طبیعی شکل گرفته بر اثر فرسایش فیزیکی را مشاهده نمود.
یک توریست می توان یک روز تمام (و حتی بیشتر از آن) را در این دره ها جذب طبقات مارن، سنگ آهک و ماسه سنگ هایی شود که بصورت منظم لایه و با ضخامت های کم تا توده ای در برابرش تجلی می کنند.
ابر و باد و باران و فشارهای وزنی طبقات رویین بعنوان عوامل ناهمگن فرسایشی، دست به دست هم داده اند تا احجامی زیبا را خلق کنند. فرسایش طبیعی موجب ایجاد پیکره های بسیار بزرگی شده است که به انسان، حیوانات و پرندگان شباهت دارد.
مقاومت های نابرابر لایه های مختلف موجب شکل گیری تندیس هاست که همه حاصل همین پدیده های رسوبی است.
۵-ژئوسایت تالاب پرندگان دوکوهک
سواحل شمالی قشم از منتهی الیه شرقی شهر قشم تا روستای هُلُر و شهر درگهان از وسیع ترین و غنی ترین پهنه های گِلی خلیج فارس بشمار می رود. انواع موجودات بی مهره کف زی مثل کرم های حلقوی، انواع نرمتنان و انواع سخت پوستان ریز و درشت در این منطقه مشاهده شده است و بعنوان گونه های کلیدی منطقه و یکی از حلقه های مهم زنجیره غذایی در این منطقه به شمار می آید.
میزان بالای موادمغذی و پایین بودن شدت جریان آب دریا پناهگاه مناسبی را برای زیست پرندگان مهاجر در این منطقه فراهم نموده که همه ساله شمار زیادی از پرندگان مهاجر را در فصل سرما به این منطقه می کشاند.
۱۲۰ گونه پرنده آبزی و کنار آبزی شامل انواع سلیم ها، حواصیل ها، باکلان ها، باشلک ها، پرستوهای دریایی، کاکائی ها از ظرفیت غذایی این ژئوسایت برخوردار می شوند. پرندگان شکاری نیز خصوصاً پلیکان های خاکستری و فلامینگوهای بزرگ و عقاب ماهیگیر نیز در بین پرندگان مهاجری که وارد تالاب دوکوهک در جزیره قشم می شوند، مشاهده شده است.
۶-ژئوسایت دره ستاره ها
یکی از ژئوسایت های اصلی ژئوپارک قشم که قدمت سازندهای زمین شناسی آن به ۱۰ میلیون سال پیش می رسد ژئوسایت دره ستاره هادر نزدیکی روستای برکه خلف واقع شده است. دو پروسه طبیعی فرسایش آبی و بادی ساختار ژئومورفولوژی منحصر بفردی در طبیعت ایجاد کرده است که برای اغلب مردم بسیار اعجاب انگیز و دیدنی است.
دره ستاره ها در زبان محلی به نام استاله کفته شناخته می شود که به مدلول ستاره افتاده است. برمبنای باور مردم محلی، ستاره ای در این منطقه به زمین برخورد کرده و بر اثر این برخورد اشکال و احجام عجیب در این منطقه پدید آمده است.
۷-ساحل لاک پشت ها
ساحل زیبای روستای شیب دراز یکی از چندین محل مناسب تخم گذاری لاک پشت های دریایی پوزه عقابی در خلیج فارس می باشد. هر ساله لاک پشت ها از اوایل اسفند ماه تا اواخر فصل بهار جهت تخم گذاری به این ساحل می آیند. لاک پشت دریایی پوزه عقابی همچون گونه های در معرض خطر انقراض است. بر این اساس منطقه شیب دراز تحت نظارت قرار دارد تا از انقراض اینگونه جلوگیری شود.
۸-ژئوسایت دره شور
قدیمی ترین سنگ های رسوبی جزیره را می توان در این منطقه مشاهده نمود. این ژئوسایت بسیار وسیع است و مساحت آن به حدود ۱۲ کیلومترمربع می رسد. وجود چشمه های گوگردی نقش و نگاری شگرف به دره داده و گویی هنرمندی چیره دست آنرا به تصویر کشیده است. البته این تنها خاصیت این چشمه ها نیست و خاصیت درمانی آن سالانه هزاران نفر از بومیان منطقه را به سمت خود می کشاند. چشم انداز بکر و دست و نخورده طبیعت و نبود پوشش گیاهی از خاصیت های خاص این ژئوسایت است.
۹-غارهای خربس
خربس مجموعه ای از غارهای طبیعی است که با دست بشر توسعه یافته و در سازندهای زمین شناسی نرم فرسا قرار گرفته است. سن زمین شناسی سازند این اثر نزدیک به ده میلیون سال و قدمت تاریخی این اثر حداقل تا دوره ساسانی است. غارهای خربس که از بیرون ساختار ساده و طبیعی و زمین شناختی خودرا همچنان حفظ نموده اند از درون با مجموعه دهلیزها، تالارها و اتاق های گوناگون است که نشانه حضور مردمانی از دوران های کهن در این جزیره می باشد.
۱۰-ژئوسایت ژئولینک
ژئوسایت ژئولینک محدوده ای در حد فاصل ژئوسایت های دره شور و نمکدان در یال جنوبی تاقدیس منطقه سَلَخ است. این ژئوسایت نمایشگاهی از پدیده ها و عوارض ساختاری در رابطه با تاقدیس ها و فرسایش است. نزدیکی به ساحل جنوبی موجب افزایش تاثیر عملکرد عوامل فرسایش و سبب شکل گیری پدیده های جالب فرسایشی در این سایت شده است.
۱۱-ژئوسایت تنگه چاهکوه
ژئوسایت تنگه چاهکوه با چشم اندازی فوق العاده از حجّاری آب در صخره ها و دیواره ها، در مجاورت روستای چاهوشرقی قرار دارد. این تنگه بدلیل وجود لایه های نرم قابل فرسایش و تاثیر عملکرد فرسایشی آب شکل گرفته است. در دیواره های این دره حفره ها، درزها و بریدگی های بسیار زیاد و متنوعی به وجود آمده که به آن ساختار و چشم انداز ویژه ای بخشیده است.
این سایت را به سبب وجود چاه هایی که توسط مردمان محلی همجوار با این ژئوسایت برای نگهداری و ذخیره آب باران حفر شده است، چاهکوه نامیده اند.
۱۲-موزه ژئوپارک جهانی قشم
در موزه ژئوپارک قشم موزه توجه ویژه ای به آثار طبیعی، تنوع زیستی و صنایع دستی هنرمندان جزیره شده است. ماکت سه بعدی بزرگ جزیره و زمینه های طبیعی بازسازی شده ژئوسایت های ژئوپارک از جاذبه های اصلی این موزه به شمار میرود.
افزون بر سه هزار نمونه موجود در موزه شامل کوچکترین پستاندار جهان با نام «حشره خوار کوتوله» به وزن ۲ گرم تا اسکلت نهنگ ۱۱ متری در این موزه به نمایش درآمده است. از خاصیت های این موزه به وجود سه گونه از لاک پشت های حوزه خلیج فارس همچون لاک پشت پوزه عقابی و پشت چرمی (با ۷۲۵ کیلوگرم وزن و ۲ متر قد) نیز می توان اشاره نمود. از دیگر بخشهای جذاب موزه ژئوپارک جهانی قشم چیدمان نمونه ها و اشیاء موزه ای در بستر بازسازی شده طبیعی جزیره قشم است. این موزه در ضلع شمالی مجتمع تجاری ستاره قرار دارد.
۱۳-ژئو سایت بصیرا
در بخش های غربی جزیره قشم حد فاصل روستای گوری و مرادی ژئوسایت بصیرا واقع شده است. این ژئوسایت از تپه های مرتفع اما مسطح و تخت با دیواره های پرتگاهی تشکیل یافته و عملکرد فرسایش در دامنه های آن اشکال فرسایشی بدیع و ساختمان های پلکانی به وجود آورده است. نفوذ جریان آب حاصل از بارش باران بوسیله شکاف های سنگی و نفوذ آن در طبقات مارنی موجب ایجاد اشکال فرسایشی در این ژئوسایت شده است.
۱۴-ژئوسایت دیواره قاضی
این ژئوسایت وسیع در غرب جزیره واقع شده است. ژئوسایت دیواره قاضی دارای اشکال فرسایشی متنوع همچون اشکال ستونی و قارچ مانند می باشد. اشکال دیواره مانند این سایت حاصل تناوب قرارگیری لایه های ضخیم آهکی سخت فرسا و لایه های توده ای و نرم فرسای مارنی است. از دیگر اشکال ژئومورفولوژیک موجود در این سایت شیارها و خندق هایی است که در اثر فرسایش ناشی از جریان یافتن آب های حاصل از بارندگی نمایان شده است. از محل این ژئوسایت می توان چشم انداز کاملی از ژئوسایت بصیرا را مشاهده کرد.
ادامه دارد...
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب